บทที่ 39 ไม่สนต้นทุน

บางครั้งฝูงชนที่เฝ้าดูเรื่องสนุกก็ส่งเสียงอุทานออกมาด้วยความอิจฉาริษยา

หลงจู๊ราวกับเพิ่งตื่นขึ้นจากความฝัน เขาคว้าตั๋วเงินไว้ในอ้อมแขน พยักหน้าอย่างหนักแน่น “ขาย! นายน้อยฉิน ข้าขาย!”

ค่าก่อสร้างหอสุราแห่งนี้ยังไม่ถึงห้าพันตำลึงเงินเสียด้วยซ้ำ ประกอบกับกิจการไปได้ไม่ดีจึงแทบไม่มีมูลค่าเพิ่ม แม้จะบอกว่าทำเลมีคุณค่า มันก็อยู่ใกล้กับหอเซียนเมามายเกินไป สุดท้ายจึงกลายเป็นข้อเสียเปรียบ ไม่ต้องพูดถึงหนึ่งแสนตำลึงเงิน ต่อให้สามหมื่นตำลึงเงินหลงจู๊ก็ยอมตกปากรับคำ

ใช้เงินจำนวนนี้กลับไปหาซื้อที่นาหลายร้อยหมู่*[1]และใช้ชีวิตอย่างผู้ดีในชนบทไม่ดีหรือ

เมื่อเห็นว่าหลงจู๊ตกลงเรียบร้อย ฝูงชนที่มารอกินแตงหลายคนหน้าประตูก็ตีอกชกตัว ทำไมเรื่องดีเพียงนี้ถึงหล่นลงบนหัวตาแก่ผู้นั้นเล่า!

ยิ่งคิดยิ่งโมโห ทุกคนอดไม่ได้ที่จะชี้ไม้ชี้มือไปที่นายน้อยตระกูลฉิน พลางส่งเสียงกระซิบกระซาบ

“หึ สมแล้วที่เป็นนายน้อยเจ้าสำราญแห่งจวนตระกูลฉิน ล้างผลาญเงินเก่งจริง ๆ ใช้เงินทีละแสนตำลึง ไม่กลัวต้องชดใช้ด้วยชีวิตหรืออย่างไร!”

“ดูจากการใช้เงินของเขา ต่อให้มีภูเขาทองภูเขาเงินก็หมดเกลี้ยงได้”

“จะมีภูเขาทองหรือภูเขาเงินก็ช่างเถิด ปัญหาคือเงินเดือนประจำปีของสนาบดีอย่างมากก็แค่สามถึงสี่แสนตำลึงเงินเท่านั้น ครานี้ใช้ไปหนึ่งในสามของเงินเดือนแล้ว หากข้าเป็นบิดาเขาคงโมโหจนตายกันไปข้าง”

เมื่อฟังเสียงรอบตัว ฉินเฟิงไม่เพียงไม่โกรธเท่านั้น ทว่าใบหน้ายังเต็มไปด้วยความพึงพอใจอีกด้วย

ทำไมเล่า? นายน้อยมีทุนสำหรับการใช้จ่ายสุรุ่ยสุร่าย พวกเจ้าเองก็อยากใช้จ่ายฟุ่มเฟือยเหมือนกันนั่นแหละ แค่ไม่มีกำลังทรัพย์!

คำเยินยอเขาฟังจนเบื่อแล้ว คำพูดอิจฉาริษยา และถ้อยคำเสียดสีเหล่านี้สามารถตอบสนองความต้องการไร้สาระของฉินเฟิงได้ดีกว่ามาก

นอกจากนี้ สิ่งที่ชายหนุ่มถูกใจไม่ใช่หอสุราแต่เป็นทำเล

หนึ่งแสนตำลึงเงินซื้อขาดที่ดิน ซื้อขายครั้งเดียวใช้ได้ตลอดชีวิตนี้

นายน้อยฉินเดินไปที่ประตูและมองดูฝูงชนด้วยรอยยิ้ม

เมื่อครู่ทุกคนอยากจะทักทายบรรพบุรุษของเขา แต่ตอนนี้กลับกลัวจนหนีหายไปหมดแล้ว

ฉินเฟิงกำลังดีดลูกคิดดังป๊อกแป๊กอยู่ในใจ ตอนแรกเขาขู่ว่าจะทำลายหอเซียนเมามายภายในครึ่งเดือน เวลาไม่รอใคร ฉะนั้นต้องรีบดำเนินการอย่างรวดเร็ว หากล่าช้าหลิ่วหงเหยียนต้องหยิบเรื่องนี้มาล้อเลียนเขาไปตลอดชีวิตเป็นแน่

ทุกอย่างต้องง่ายและรวดเร็ว!

“ทุกคนก็ได้ยินกันใช่ไหม? นายน้อยผู้นี้ไม่ชอบการกระทำของหอเซียนเมามายเป็นที่สุด ที่นั่นก็แค่หอสุราไม่ใช่หรือ? ทำตัวอย่างกับเป็นคนจากทางการ! ข้าฉินเฟิงจะต่อกรกับหอเซียนเมามาย แต่ทุกท่านก็เห็นแล้วว่า หอสุราธารหยกแห่งนี้ทรุดโทรมเกินไป ต้องซ่อมแซมด่วน ไม่ทราบว่าในหมู่พวกท่านใครมีความสามารถบ้าง?”

ทุกคนมองหน้ากันอย่างตกตะลึง ไม่มีใครกล้าตอบอะไรออกไป

มีใครบ้างในเมืองหลวงไม่รู้ว่า หอเซียนเมามายไม่ใช่สถานที่ที่สามารถไปล้ำเส้นได้ง่าย ๆ ร่วมมือกับฉินเฟิงไม่ใช่ทางเลือกที่ดี อย่าเอาชีวิตของตัวเองไปเสี่ยงเพื่อเงินไม่กี่ตำลึง มันไม่คุ้มค่า

นายน้อยฉินคิดเอาไว้แล้วว่าต้องเป็นแบบนี้ ชายหนุ่มจึงชูสามนิ้วขึ้นมา “แค่ทำตามคำสั่งของข้า วางแผนปรับปรุงหอสุราด้วยแรงงานและวัสดุ แลกกับสามหมื่นตำลึงเงิน”

สิ้นเสียงพูด เหล่าคนที่ไร้ชีวิตชีวาก็เดือดพล่านขึ้นมาทันที

ทุกคนแทบไม่เชื่อหู พากันอุทานไม่หยุด

“อะไรนะ? ข้าได้ยินถูกหรือเปล่า? ค่าจ้างสามหมื่นตำลึงเงิน? หรือฉินเฟิงจะเอาเงินซื้อโลงศพของบิดาออกมาใช้หมดจริง ๆ?”

“แม้ว่าหอสุราธารหยกจะมีพื้นที่กว้างใหญ่ แต่ค่าแรงกับค่าวัสดุเบ็ดเสร็จเพียงสองพันตำลึงเงินเท่านั้น นายน้อยตระกูลฉินถึงกับเสนอค่าจ้างสูงถึงสามหมื่นตำลึงเงิน หรือเขาไม่รู้ราคาในตลาด?”

“หึ ๆ ก็แค่ทำเป็นอวดรู้ เปิดหอสุราโดยไม่เข้าใจอะไรเลย ไม่ช้าก็เร็ว เจ้านี่ต้องชดใช้ความบ้าบิ่นด้วยชีวิต แต่ว่า… เงินก้อนนี้ข้ารับแล้วกัน!”

“ไสหัวไป เกี่ยวอะไรกับเจ้ากัน? ทั่วทั้งเมืองหลวงนี้ ใครจะเก่งเทียบเท่าตระกูลข้า”

ช่างฝีมือในหมู่ฝูงชนเริ่มแข่งขันกัน อย่างไรเสีย เงินสามหมื่นตำลึงเงินนั้นก็ดึงดูดใจเกินไป ทำงานครั้งเดียว ไม่ต้องพูดถึงอยู่ได้หนึ่งปี ต่อให้ไม่ต้องรับงานอีกแปดหรือสิบปีก็ไร้กังวล

คนธรรมดาจะใช้จ่ายเท่าชนชั้นสูงได้อย่างไร? ว่ากันว่ารายจ่ายของครอบครัวที่มีสมาชิกสามคนตามไร่นาแถบชนบททางตะวันตกเฉียงเหนือ คือหนึ่งถึงสามตำลึงเงินต่อปีเท่านั้น

ขณะที่ช่างฝีมือทุกคนกำลังแย่งชิงงานนี้ ฉินเฟิงก็กล่าวเสริมขึ้น “กำหนดงานต้องแล้วเสร็จภายในสามวัน”

ประโยคถัดมานั้นทำให้เหล่าช่างฝีมือตะลึงงัน

ช่างฝีมือใหญ่หลายคนที่แย่งงานกันในคราแรก พึมพำด้วยเสียงต่ำ

“สามวัน? ล้อเล่นใช่ไหม! หอสุราใหญ่โตขนาดนี้ เร็วสุดก็หนึ่งถึงสองเดือน!”

“นั่นสิ ฉินเฟิงผู้นี้ไม่เพียงแต่ไม่เข้าใจตลาดเท่านั้น เขายังไม่เข้าใจเวลาในการดำเนินงานอีกด้วย”

“พูดตรง ๆ เจ้านั่นไม่เข้าใจเรื่องง่าย ๆ สองเรื่องนี้หรือ? นั่นก็ไม่เข้าใจ นี่ก็ไม่เข้าใจ!”

“นายน้อยเจ้าสำราญรู้จักแต่อาภรณ์ชั้นดีอาหารรสเลิศ ย่อมไม่เข้าใจเรื่องธรรมดา ๆ เช่นนี้ ดังคำกล่าวที่ว่า ‘ไม่มีข้าวกิน ไยไม่กินเนื้อแทน’*[2]”

เวลาสามวัน เป็นเวลาสูงสุดที่ฉินเฟิงสามารถให้ได้

นอกจากการตกแต่งแล้ว เขายังต้องดำเนินกิจการ ระยะเวลาครึ่งเดือนนั้นกระชั้นชิดเกินไป ไม่อย่างนั้นเขาจะใช้เงินจำนวนมากโดยไม่ลังเลใจเช่นนี้หรือ?

ในตอนที่ทุกคนส่ายหัว ปฏิเสธว่าพวกเขาไม่สามารถทำงานนี้ได้ เด็กหนุ่มในชุดผ้าขาดวิ่นก็เดินออกมาจากฝูงชน

“นายน้อยฉิน งานนี้ ข้ารับเอง” ชายหนุ่มก้มหัวลง ไม่กล้ามองฉินเฟิงตรง ๆ เพราะสถานะที่แตกต่างกันมากเกินไป

นายน้อยตระกูลฉินไม่เคยตัดสินคนจากรูปลักษณ์ภายนอก ทว่าแม้แต่ตัวเขาเองยังรู้สึกว่าระยะสามวันค่อนข้างเป็นไปได้ยาก หากไม่มีช่างฝีมือจำนวนมากอยู่ในมือ ต่อให้จะมีทักษะดีเลิศเพียงใดก็ไม่มีทางทำได้

ก่อนฉินเฟิงจะได้ตั้งคำถาม ฝูงชนรอบ ๆ ก็อดกลั้นไม่ไหว และระเบิดเสียงหัวเราะออกมา เห็นได้ชัดว่าชายหนุ่มคนนี้เป็นที่รู้จักกันดีในแวดวงช่างฝีมือ

“โถ ข้าก็นึกว่าเป็นคนไร้ยางอายที่ไหน ที่แท้เป็นนายช่างน้อยหลู่หมิง”

“หลู่หมิง ใครหรือ?”

“แม้แต่นายช่างน้อยของคณะช่างสกุลจางก็ไม่รู้จักหรือ? ในเมืองหลวงคณะช่างสกุลจางมีชื่อเสียงเรื่องช่างฝีมือที่มีทักษะมาโดยตลอด พวกเขาถึงขนาดทำงานร่วมกับกรมโยธาของราชสำนัก น่าเสียดายที่เติบโตเร็วเกินไปจนรับมือกับความก้าวหน้าไม่ไหว ทำงานสร้างยุทโธปกรณ์ แต่คุณภาพไม่ได้มาตรฐานจึงถูกลงโทษจนบ้านแตกสาแหรกขาด เหลือเพียงนายช่างน้อยตระเวนทำงานไปทั่วเมืองหลวง”

“หึ ๆ กล้าร่วมมือกับกรมโยธา? ช่างไม่รู้อะไรบ้างเลย!”

“ทำไมผู้นำคณะช่างสกุลจางถึงได้แซ่หลู่เล่า?”

“เขาเป็นบุตรบุญธรรมน่ะสิ ไม่อย่างนั้น เจ้าคิดว่าเขาจะรอดพ้นจากภัยพิบัติมาได้อย่างไร”

ทันใดนั้นเอง ชายวัยกลางคนในฝูงชนก็เอ่ยเตือนด้วยความปรารถนาดี

“หลู่หมิง งานนี้หนักเกินไป แม้แต่ช่างฝีมือใหญ่อย่างข้ายังไม่อาจทำไหว เจ้าตัวคนเดียว ล้มเลิกความคิดนี้เสียเถอะ”

“เจ้ารู้หรือไม่ว่านายน้อยคนนี้คือใคร เขาเป็นถึงบุตรชายเสนาบดีกรมกลาโหมเชียวนะ หากผิดพลาดขึ้นมาแล้วเขานำเจ้าไปทุบตีจนตายกลางถนน ย่อมไม่มีใครสนใจเอาความ”

หลู่หมิงก้มศีรษะลง กำหมัดแน่นราวกับไม่เต็มใจ

อย่างไรเสีย เงินสามหมื่นตำลึงเงินก็เพียงพอที่จะชุบชีวิตครอบครัวคณะช่างสกุลจางได้

ยิ่งไปกว่านั้น หลู่หมิงยังมั่นใจว่าฝีมืออันล้ำเลิศของตนจะสามารถตอบสนองความต้องการของนายน้อยตระกูลฉินได้อย่างแน่นอน สิ่งเดียวที่เขาขาดในตอนนี้มีเพียงกำลังคนเท่านั้น

เรื่องนี้เกี่ยวข้องกับหมากทั้งกระดาน ฉินเฟิงย่อมไม่อาจประมาทได้

ในตอนที่กำลังจะหันไปหาผู้สมัครที่เหมาะสมคนอื่น ๆ จู่ ๆ หลู่หมิงก็ตะโกนลั่นว่า “ข้าทำได้! ถ้าข้าทำได้ไม่ดี ไม่จำเป็นต้องให้นายน้อยฉินลงมือ ข้าจะโขกหัวกับบันไดหินจนตายด้วยตัวเอง!”

สายตาของฉินเฟิงที่เคลื่อนออกไปแล้ว ย้อนกลับมาที่ร่างของหลู่หมิงอีกครั้ง

[1] หมู่ : เป็นคำลักษณะนาม ความหมายคล้าย ‘ไร่’ ในภาษาไทย

[2] ไม่มีข้าวกิน ไยไม่กินเนื้อแทน : ในรัชสมัยจิ้นฮุ่ยตี้ (โอรสของจิ้นอู่ตี้หรือสุมาเอี๋ยน) เกิดภัยแล้ง พืชพันธุ์ธัญญาหารขาดแคลน ประชาชนล้มตาย ขุนนางท้องถิ่นนำฎีกามาถวายต่อฮ่องเต้ หวังว่าจะได้รับการช่วยเหลือ แต่จิ้นฮุ่ยตี้กลับตอบว่า ไม่มีข้าวกิน ทำไมไม่กินโจ๊กใส่เนื้อแทน? นั่นเพราะเขาถูกเลี้ยงดูในวังอย่างดีจึงไม่เข้าใจความยากลำบาก อดมื้อกินมื้อของราษฎร หลังจากนั้นไม่นานราชวงศ์จิ้นก็ล่มสลายลง ภายหลังประโยคนี้ใช้สื่อถึงผู้ที่ไม่เข้าใจเรื่องราวรอบตัว หรือไม่เข้าใจความยากลำบากเพราะไม่เคยประสบ